Hatay özellikle Antakya şehrinde, konuşulan ve günümüze kadar aktarılan bazı kelimeler ve cümleler halen halk arasında kullanılmaktadır. Arapça, eski
osmanlıca, bazı türkçe lehçelerinin etkisi ile kelimelerin söyleyinişi değişebilmektedir. Aşağıda kullanılan kelimelerden bazı örnekler yer almaktadır.
Akit : : şeker şerbeti
Alantirik : elektrik
Allaisen : allahını seversen
anariye : geri vites
antız : : tekme
aparlo : hoperlör
arakı : rakı
babıç : : terlik
bahtillenmek : :rezil olmak
baktenis : maydanoz
banadura : domates
yake : : yıka
bayton : beton
bayaktan : biraz önce
be : : lan (argo)
bes : yalnız
bekere : makara
bellea : ark, kanal
bezzeke : sümüklü böcek
böyyük : büyük
bre : lan (argo)
bile : böyle
carra : testi
cardun : fare
cazıkarisi : bukalemun
cimam : sapla öpülmüş tepsi
curun : çukur
cücük : civciv
çapıt : bez
çipik : alkış
deah etmek : vurmak
deahnek : deynek sopa
delifeşşik : delirmiş kadın
depik : tekme
dıkmak : içeri geçirmek
ecens : haber
elle'alem : sanırım
fanis : gaz lambası (fanüs)
folluk : tavuğun altına konan yumurta
ğalbir : kalbur
ğalebe : kalabalık
hakket mi? : hakikaten mi?
haphamil : meyvesi çok
havara : beyaz kil toprak
havuş : avlu
hıpırhış : yorgun
hödüt : hudut
hüzülü : yuvarlanmak
hzen : toprak evlerde çatıda kullanılan büyük ağaç
ıhıcık : işte
illi şeyle bes : beğenmeme nidası
katiremiz : kavanoz
kavata : büsküvi
kavırğa : beyaz leblebi
katremiz : kavanoz
keak : kahke
keal : dedi ki
keavir : bırak
kele : kız (argo)
kene : ona
keriso : asfalt
kevir : bırak
khabiye : büyük testi
khayme : kamelya
kındire : bir tür yaban otu
kınnep : iplikten büyük ipten küçük pamuktan üretilmiş bağlama aracı
kihabecik : azıcık
kirtçala : nefret ifadesi
koşkana : büyük bakır tas
kumsuyuk : kokmuş
kın : tavuk kümesi
kürtün : bir çeşit semer. içi samanla doldurulmuş ilkel eğer
küvere : arı kovanı
lekın : bakır leğen
leylon : naylon
liktak : bir ayağı kısa olan. topallayan.
livan : salon
löküs : lüks lambası
matmah : mutfak
meade : mide
meahfet keni : mahfet onu
mehmel : eskiden gömme dolap yerine kullanılan kapaksız perdeli yüklük
mehsüm : masum
mel'af : ahırda hayvan yemi konulan genellikle topraktan yapılan yemlik
melhafe : yorgan nevresimi
mersah : güreş alanı
mürebbea : toprak evlerde çatıda kullanılan dikine çakılmış çıta görevi yapan ağaç
nanca : fiyatı ne kadar?
neşkil : nasıl
neycin keni : ne yapacaksın onu
olle : toprak evin ikinci katı
ötüyüz : öbür taraf
paklevi : baklava
patata : patates
piskilet : bisiklet
foturaf : fotoğraf
rahat : lokum
sakko : ceket
satıl : kova
sille : tokat
sipelemesip : ağzına kadar dolu. durak dudağa
siyeç : çit
siyen : beklemekten siyahlaşmış ve pis kokmuş çamurlu atık su
siyik : saçak
süllüm : merdiven
taka : camsız pencere
taman : hani öyleydi?
tar : tavuk uyku yeri
tebeat : huy
tırtır : oyun aleti fırfır.
tissi : bozuk para
topallikko : bknz.liktak
toğuk : tavuk
tudya : galvanizli sac
tüngellenmek: tepetaklak olmak
ürya : rüya
viliy : hayret edilecek şey
ya aybüşşüm : hayret edilecek şey
yengi : yeni
zibillik : çöplük
kıran gele : yok ola, soyu kesile
tıskyit : kes sesini
kefkir : kevgir
elleşme : karışma
ıstıfıl ol : istediğini yap
maatter : zavallı
Cümle içinde kelime kullanımları :
Genel Halk Söyleyişi : bunu yalnızca sen bilirsin.
antakya: bunu bes bir sen bilin.
Genel Halk Söyleyişi :hani düğüne gidecektin?
antakya: taman düğüne gidiciydin?
kadın kısmısı ünlemi:
Genel Halk Söyleyişi : ayol nerde kaldınız şekerim?
antakya: kele nerdesiniz kele?
deminki : bayahki
yuh hayvan: guzzulkurt
Genel Halk Söyleyişi : yüzdüm, yüzdün, yüzdü, yüzdük, yüzdünüz, yüzdüler
antakya: çimdim, çimdin, çimdi, çimdik, çimdiniz, çimdiler*
Genel Halk Söyleyişi : niye cocukca gülüyorsun?
antakya: nie cocuk kimi kıkırdon?
ilgi (tamlama )ekleri
mobilet-in matoru
kahke-nin kırıntısı
hıtta*-nın sapı
mişli geçmiş zaman kullanımı
Normal Kullanım: gelmişim, gelmişsin, gelmiş, gelmişiz, gelmişsiniz, gelmişler
hatay: geliğim, geliksin, gelik, geliğiz, geliksiniz, gelikler
Normal kullanım :gideceğim, gideceksin, gidecekler
Hatay : gidicim, gidicin, gidici
